ÖSYM'nin 2009 KPSS sınavında sorduğu çelişkili Türkçe Sorusu.

ÖSYM ne yapmaya çalışıyor. Bu kadar da olmaz.

2009 Kpss?de Türkçe soruları arasında yazım hataları ile ilgili olan aşağıdaki soru oldukça tartışıldı ve tartışılmaya da devam edecek. Söz konusu soruda Antik çağ ve Alaca Höyük şeklindeki kullanımlardan hangisi yanlıştır? Her iki seçeneğin de yanlış olma durumu var mıdır?

Öncelikle ?Antik çağ? şeklindeki yazılışı değerlendirelim. Hemen TDK?nin imla kılavuzunda yer alan şu kuralı alalım :

?Tarihi olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.?

Bu kural yazıldıktan sonra örneklere yer verilmiş. Verilen örneklerden biri de şu : ? İlk Çağ?

Bu örnekten yola çıkarak TDK imla kılavuzuna göre ?Antik çağ? şeklindeki yazılışın yanlış olduğunu anlıyoruz. Zaten ÖSYM doğru cevap olarak ?Antik çağ? seçeneğini vermiş.

Yalnız geçmiş ÖSYM sorularını incelediğinizde asıl karışıklık başlıyor.

Şimdi hemen 2008 yılının ALES sorularına bakalım. A kitapçığının 32. Türkçe sorusunda ÖSYM sınava giren adaylara şu paragrafı sunmuş:

?MÖ 3000 yıllarına uzanan tarihiyle Anadolu?nun eski halklarından olan ve özgürlüklerine düşkünlükleriyleünlenen Likyalıların yerleşim yerlerinden biri de Hoyran?dır. Bir antik çağ araştırmacısına göre, Akdeniz?e hâkim bir tepecikte bulunan bu ören yerinin adı ?Yüce Ana Tanrıça Ülkesi? anlamına geliyor. Antik kentin binlerce yıllık hikâyesini anlatan kalıntılarla dolu alanın bir bölümü köy evleriyle iç içe bulunuyor.?

Gördüğünüz gibi ÖSYM ?antik çağ? sözcüğünü bu sefer çok farklı şekilde yazmış. Oysa 2009 KPSS?de çok farklı bir tutum sergiledi.

Şimdi de 2004 yılının ÖSS sorularına bakalım. Bu sınavda ÖSYM?nin öğrencilere yönelttiği bir noktalama sorusunda yine ?Antik Çağ? sözcüğü geçiyor. Bakalım nasıl yazılmış:

Assos?u Assos yapan o muhteşem gün batımı ( ) En güzel ( ) iskeleden ya da Athena Tapınağı?ndan görülebilen bu değişim ( ) izleyenleri derin düşüncelere yöneltiyor ( ) Antik çağın en büyük düşünürlerinden Aristoteles ( ) ilk felsefe okulunu boşuna burada kurmamış demek ki!

Bu sefer ÖSYM bizi oldukça şaşırttı. Noktalama ile ilgili olsa da ÖSYM gibi bir kurumun imla kurallarına azami dikkat etmesi gerekir. Bu paragrafta ÖSYM, söz konusu sözcüğü ?Antik çağ? şeklinde yazmış.Oysa aynı yazılışı 2009 KPSS?de yanlış diye kabul etmiş!

Şu an elimizde ÖSYM tarafından 2 ayrı sınavda kullanılmış 2 farklı yazım çeşidi oldu. 2008 ALES?te ?antik çağ? ve 2004 ÖSS?de ?Antik çağ?.

Fakat, şimdi şaşkınlığımız biraz daha artacak. ÖSYM?nin yaptığı 2009 Yabancı Uyruklu Öğrenciler Sınavında (YÖS) şu paragraf öğrencilere yöneltilmiş. Bakın, Antik Çağ sözcüğü bu soruda nasıl bir şekilde yazılmış:

Antik Çağ?da Milas ile kutsal merkez Labranda arasında bağlantı sağlayan on üç kilometrelik bir yol vardı. Şenlikler, kutsal olduğuna inanılan bu yolda yapılırdı.İlkbaharda bu yolun çevresi bembeyaz papatyalarla kaplanırdı. Yolda küçük kulübeler vardı. Buralarda, sıcaktan susayan yolcular için toprak testilerde buz gibi Labranda suyu bulunurdu.

Bu paragrafla birlikte ÖSYM?nin bu sözcüğü 3 ayrı sınavda 3 farklı şekilde yazdığını anlıyoruz: 2008 Ales?te ?antik çağ?, 2004 ÖSS?de ?Antik çağ? ve 2009 YÖS?te ?Antik Çağ?.

Soruda tartışılan diğer sözcük de ?Alaca Höyük?. ÖSYM, ?Alaca Höyük? şeklindeki yazılışı doğru saymış. Bu sözcük İmla kılavuzunda geçmiyor. Fakat tüm kaynaklarda ilçe ismi olduğu için ?Alacahöyük? olarak geçiyor.

Geçmiş ÖSYM sorularına bakıyoruz ve bu sözcüğün 2004 yılında yapılan ÖSS?de yer alan bir tarih sorusunda ÖSYM tarafından kullanıldığını görüyoruz. 2009 KPSS?de ?Alaca Höyük? şeklinde yazılışı doğru sayan ÖSYM bakın 2004 yılında bu sözcüğü nasıl kullanmış:

Alacahöyük?te bulunan ve MÖ 2500 yıllarına ait olankılıç, dünyanın en eski kılıcı olarak bilinmekteyken 1996 yılında Malatya yakınlarındaki Aslantepe kazı bölgesinde bir prens veya yönetici mezarının içinde, MÖ 3300-3000 yıllarına ait, üzerleri işlemeli kılıçlar bulunmuştur.

Ösym?nin temel aldığı kaynaklar belki de ?Alaca Höyük? şeklindeki yazılışı kabul ediyordur. Fakat ÖSYM geçmiş yıllardaki farklı yazılışların seebini açıklamalıdır.

Ömür GÜNER

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni